Wat is het?
Meditatie verwijst naar een breed spectrum aan geestelijke oefeningen. Het woord komt van het Latijnse woord meditatio, dat is afgeleid van het werkwoord meditari: nadenken of overdenken. In de praktijk komt mediteren neer op het trainen van de hersenen. Net zoals je je lichaam kunt trainen, kun je dat ook met je geest.
Waar komt het vandaan?
Vanaf het eerste moment dat wij mensen bewustzijn hadden (van onszelf, onze gedachten en onze sterfelijkheid), zijn er waarschijnlijk individuen geweest die zich bezighielden met concentratieoefeningen en het leegmaken van de geest. Siddhartha Gautama Boeddha was een spirituele leider die in India leefde rond 450 v.Chr. Zijn toespraken en lessen werden na zijn dood door volgelingen opgeschreven in de beroemde Pali-canon. De kern van de lessen van Boeddha is Het Edele Achtvoudige Pad: acht voorschriften om het lijden op te heffen, waarvan de zevende mindfulness en de laatste meditatie is. Boeddha was een van de belangrijkste spirituele leraren die meditatie aan zijn leerlingen en het volk onderwees. Inmiddels bestaan er veel vormen van meditatie.
Waarom doen we het?
Er zijn veel redenen om te leren mediteren. De belangrijkste zijn rust en ontspanning, van zowel je lichaam als je altijd drukke geest. Meditatie is het beste medicijn tegen stress. Wat brengt meditatie nog meer? Inzicht. Zelfbewustzijn. Uit onderzoek blijkt dat mensen die mediteren effectiever en gelukkiger zijn. Meditatie zorgt voor verbinding. Inspiratie. Creativiteit. Zelfvertrouwen. Het helpt tegen piekeren en sombere gedachten. Ook je lichaam heeft er baat bij. Meditatie verlaagt met ontspanningsoefeningen de bloeddruk, spierspanning en hartslag. Het verbetert de nachtrust en verhoogt je concentratie. Pijn wordt draaglijker, angsten worden minder. Je reageert minder emotioneel en emoties hebben minder vat op je. En meditatie versterkt je immuunsysteem. De meeste mensen doen wel aan enige vorm van onderhoud aan hun lichaam. Hardlopen, de sportschool, noem maar op. Je brein, of geest, heeft ook onderhoud en training nodig om fit te blijven. Meditatie is niet anders dan breintraining.
Is het zweverig?
Je kunt meditatie zo zweverig maken als je zelf wilt. Tegenwoordig wordt de techniek veel gebruikt in de (geestelijke) gezondheidszorg. Er zijn honderden wetenschappelijke studies die aantonen dat meditatie mensen gezonder en gelukkiger maakt. Uit onderzoek blijkt dat een achtweekse cursus mindfulnessmeditatie de structuur van de hersenen positief en blijvend verandert. Meditatie lijkt op zelfhypnose. En het heeft overeenkomsten met een methodiek als NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren), waarbij we de interactie tussen zintuiglijke waarneming en ons neurale systeem (centrale zenuwstelsel en de geest, het denken) beïnvloeden. Als zweverig staat voor vaag en onduidelijk, dan is meditatie dat in elk geval niet. Doen alleen zweverige mensen aan meditatie? Noem bijvoorbeeld Steve Jobs maar eens zweverig. Hij was een groot promotor van meditatie.
